Welk type overheid heeft Guinee-Bissau?
Guinee-Bissau is een West-Afrikaans land dat op 24 september 1973 onafhankelijk werd van Portugal. Het land is een semi-presidentiële democratische republiek. Het politieke landschap van het land is gevormd door jarenlange burgeroorlogen, verschillende staatsgrepen en de moord op een zittende president.
Grondwet van Guinee-Bissau
De grondwet van Guinee-Bissau is de hoogste wet van het land, waarbij alle wetgeving en wetten ondergeschikt zijn aan het land. Guinee-Bissau heeft zijn eerste grondwet in 1973 afgekondigd nadat hij zelfbestuur had verkregen uit Portugal. Echter, jarenlange burgeroorlog, verergerd door militaire staatsgrepen, heeft ertoe geleid dat de grondwet werd opgeschort in 1980, die later in mei 1984 werd geratificeerd. De huidige grondwet werd in 1991 afgekondigd en is tweemaal gewijzigd; eerst in 1993 en later in 1996. De Grondwet bestaat uit drie delen en 127 artikelen. Deel I van de grondwet dicteert de soevereiniteit van Guinee-Bissau die bij het volk berust en schetst de scheiding van de staat van religieuze voorkeuren. Alle grondrechten die ingezetenen van Guinee-Bissau genieten, zijn uiteengezet in deel II van de grondwet, waarin ook rechten van buitenlanders, werknemers en politieke partijen zijn opgenomen. De afdelingen van de regering zijn aangegeven in Deel III van de Grondwet waarin hun respectieve samenstelling, rechten en privileges worden geschetst.
De president
Het voorzitterschap als instelling werd opgericht in 1973 en is verankerd in de grondwet. De president is het staatshoofd en de oudste vertegenwoordiger van het land in binnen- en buitenland. De president wordt verkozen via het algemene meerderheidsstelsel voor volwassenen door een populaire directe stem voor een ambtstermijn van vijf jaar. Sinds de onafhankelijkheid heeft geen enkel staatshoofd in Guinee-Bissau een volledige periode van vijf jaar voltooid vanwege staatsgrepen, burgeroorlogen en moorden.
De uitvoerende macht
De uitvoerende macht is de arm van de regering die belast is met de uitvoering van het regeringsbeleid en bestaat uit de premier, de ministerraad en de staatssecretarissen. De Executive is verantwoordelijk voor het informeren en adviseren van het staatshoofd over binnenlandse en internationale politiek. De minister-president is gemandateerd om de Raad van ministers en de staatssecretarissen te benoemen, waarbij de benoemingen later door het staatshoofd worden bevestigd.
De wetgeving
De Nationale Volksvergadering is het belangrijkste wetgevende orgaan van de regering en bestaat uit een eenkamerig (eenkamerstelsel) parlement. De Nationale Volksvergadering wordt opgericht door de Grondwet en fungeert als volksvertegenwoordiger in regeringszaken. De vergadering bestaat uit 102 zetels, waarbij 100 zitplaatsen zijn gereserveerd voor gekozen leden, terwijl de 2 overblijvende zitplaatsen worden toegewezen aan vertegenwoordigers van de expats van Guinee-Bissau. De gekozen leden (ook wel afgevaardigden genoemd) worden verkozen door middel van algemene verkiezingen in een directe volksstemming tijdens democratische verkiezingen in kiesdistricten. De primaire rol van de Nationale Volksvergadering is de formulering van wetgeving. De wetgevende macht is echter door de grondwet gemachtigd om de autoriteit te hebben om de grondwet te herzien.
De rechterlijke macht
Artikel 119 van de Grondwet voorziet in de oprichting van de rechterlijke macht die verantwoordelijk is voor de rechtspraak op gelijke wijze voor alle mensen. Het Hooggerechtshof is het hoogste gerechtelijk orgaan in Guinee-Bissau en heeft een rechtbank van vijf rechters.
