Hans Island - Eigendom van Canada of Denemarken?

Terwijl veel mensen bekend zijn met beroemde territoriale geschillen, of het nu Taiwan, Kosovo of de Krim is, bestaat er één strijd die veel aandacht heeft onttrokken.

Zowel Canada als Denemarken staan ​​bekend om hun vreedzame en democratische karakter; men beschouwt hen niet als landen die gevoelig zijn voor sabre-rammelen. Desondanks hebben Canada en Denemarken bijna een eeuw lang een territoriaal geschil gedeeld. Centraal in dit geschil staat een kleine opstand die bekend staat als Hans Island.

Het geschil over Hans Island is oprecht, aangezien het decennialang de Deense en Canadese betrekkingen heeft verziekt en tot op de dag van vandaag onopgelost blijft. Deze woordenoorlog (en whisky - meer daarover later) over de controle over een klein deel van het uitgestrekte Hoge Noordpoolgebied, blijft een belangrijk punt in de bilaterale betrekkingen.

Onzeker verleden

Met de Deense controle over Groenland, die in 1815 werd opgericht, heeft Denemarken al lang een belangrijke aanwezigheid in het hoog-arctische gebied. Na de aankoop van Alaska door de Verenigde Staten, en de vorming van Canada in 1867, namen de Britse en Amerikaanse belangstelling in het gebied toe. Anglo-Amerikaanse pogingen om de regio te verkennen en in kaart te brengen waren vaak afhankelijk van Inuit en Deense volkeren op Groenland.

De Canadese soevereiniteit in de High Arctic kwam abrupt in 1880, toen Groot-Brittannië het Britse Arctisch Gebied (gebaseerd op de beweringen van de 16e eeuwse ontdekkingsreiziger Martin Frobisher) naar Canada overgaf. Het doel hiervan was om Amerikaanse claims gebaseerd op de Monroe Doctrine (geen Europees eigendom in Noord-Amerika) voor de regio te voorkomen. Gegeven imperfecte karteringstechnieken en de moeilijkheden die inherent zijn aan Arctische exploratie, werd Hans Island niet expliciet opgenomen in deze overdracht.

In de jaren 1920 waren Deense ontdekkingsreizigers eindelijk in staat om Hans Island nauwkeurig in kaart te brengen. Het eiland is slechts 1, 3 km lang, onbewoond, verstoken van bomen en met nauwelijks enige bodem. Het is zo afgelegen dat de dichtstbijzijnde bewoonde locatie Alert, Nunavut, Canada, 198 km naar het noorden is. Inderdaad, heel weinig onderscheidt Hans Island van de duizenden andere onvruchtbare eilanden in het gebied. Bijgevolg vraagt ​​men zich terecht af waar alle commotie over gaat.

De reden is dat dit stuk land zich in het midden van de 35 km brede Nares Strait bevindt, die Nunavut van Groenland scheidt. Onder internationaal recht hebben staten controle over territoriale wateren die 12 mijl (22, 2 km) vanaf de kust uitbreiden. Bijgevolg valt Hans Island zowel binnen de Deense als de Canadese 12-mijlszone, met beide als gevolg daarvan het eiland.

Het geschil escaleert in de 20e eeuw

In de nasleep van de Deense kartering van het eiland, evenals de druk vanuit Kopenhagen; de status van Hans Island werd gebracht aan het Permanente Hof van Internationale Justitie (PCIJ), dat in 1933 in het voordeel van Denemarken was. Echter, gezien de afgelegen ligging van het eiland en de desintegratie van de Volkenbond (waarvan de PCIJ de gerechtelijk orgaan) in de jaren dertig van de vorige eeuw heeft deze uitspraak de zaak niet opgelost. Bovendien werden na de Tweede Wereldoorlog zowel de Volkenbond als PCIJ afgeschaft en vervangen door respectievelijk de VN en het Internationaal Gerechtshof. Bijgevolg heeft de nu tachtigjarige uitspraak van een ter ziele gegane rechter weinig macht.

Na de jaren 1930 verdween Hans Island enkele decennia lang in de vergetelheid omdat zowel Canada als Denemarken deelnamen aan meer dringende kwesties. Later viel het eiland in het begin van de jaren zeventig opnieuw door de scheuren van het internationale recht. In 1972-1973 waren Canada en Denemarken het eens over de afbakening van zeegrenzen in het Noordpoolgebied. Beide landen erkenden elkaars claims die zich uitstrekten van het continentale plat, waardoor de overeenkomst de grootste in zijn soort in de geschiedenis was. Ondanks de omvang van de onderhandelingen blijft de status Hans Island onopgelost. De zeegrens direct ten noorden en ten zuiden van het eiland werd gelegd, maar niet het eiland zelf.

New Millennium, Same Dispute

Hoewel het probleem van Hans Island al enkele decennia na 1973 wegkwijnde, keerde het onderwerp van Hans Island in 2004 terug naar de internationale krantenkoppen. In dat jaar noemde de officiële oppositie in het Canadese parlement Hans Island als een reden om de defensie-uitgaven te verhogen. Deze suggestie leidde tot een snelle reactie van Denemarken, dat de Canadese gezant naar de Deense minister van Buitenlandse Zaken riep om de verklaringen van Ottawa uit te leggen.

De relaties werden verder onder druk gezet toen op 13 juli 2005 Canadese troepen op het eiland landden en een Inukshuk en een Canadese vlag oprichtten. De volgende week landde de Canadese minister van Defensie Bill Graham op het eiland. Dit bracht Denemarken ertoe een klacht in te dienen waarin stond dat "we Hans Island als een deel van het Deense grondgebied beschouwen en daarom een ​​klacht over het onaangekondigde bezoek van de Canadese minister zullen afgeven."

Gelukkig hebben beide partijen, ondanks de sterke retoriek, een gevoel voor humor over deze kwestie. Terwijl opeenvolgende Deense en Canadese landingen op het eiland de vlaggenmasten en markers rechtop zetten en ontmantelen, laten ze geschenken achter voor het volgende contingent. Deze 'whisky-oorlog' werd in 1984 geïnitieerd, toen de Deense minister van Groenland op het eiland landde met een fles schnaps en een bord met de tekst 'Welkom bij het Deense eiland'.

Peter Takso Jensen, hoofd van de afdeling internationaal recht van het Deense ministerie van Buitenlandse Zaken, merkte op dat "wanneer Deense militairen daar gaan, ze een fles schnaps achterlaten. En wanneer Canadese strijdkrachten daar komen, verlaten ze een fles Canadese Club en een bord met de tekst 'Welcome to Canada' "